Monastery:
Franciszkanie obserwanci (bernardyni), Górka Klasztorna (Nawiedzenie NMP) dissolved

Introduced: 04.12.2012 10:27 | Last update: 31.05.2016 14:43 | Author of description: Marek Derwich

Collapse timeline

  • Foundation / translocation / change of rule / takeover

    02.07.1638 r.

  • Dissolution executed

    Data urzędowa kasaty: 31.03.1833 r. Data faktycznej kasaty: 05.09.1841 r.
Expand all sections

Name

Main town / village: Górka Klasztorna

Name at the time of dissolution: Górka pod Łobżenicą, Górka na Krajnie

Current name(s): Górka Klasztorna od 1923

Location

Address, current nationality and administrative affiliation:
  • Dom zakonny i Sanktuarium Maryjne w Górce Klasztornej (klasztor bernardynów), Misjonarze Świętej Rodziny, Górka Klasztorna, 89-310, Łobżenica, Polska/[III] Rzeczpospolita Polska, woj. wielkopolskie, pow. pilski, tel.: 67 286-08-48, email: gk@msf.opoka.org.pl

Additional location information: gmina Łobżenica

Condition

Condition: zachowany

Existing buildings: ob. klasztor Misjonarzy Świętej Rodziny

Religious order

Name of the order: Franciszkanie obserwanci (bernardyni)

Other accepted Polish names: franciszkanie obserwanci, bernardyni, franciszkanie

Full Polish name of the congregation: Bracia mniejsi franciszkanie; Zakon Braci Mniejszych Bernardynów;

Full Latin name of the congregation: Ordo Fratrum Minorum de Observantia; Ordo Fratrum Minorum Bernardinarum

Short Latin name: OFMObs; OFMBern

Rite: rzymskokatolicki (katolicki)

Type of congregation: Active

Kind of congregation: męskie, habitowe, mendykanckie

Beginnings

Date of foundation / translocation / change of rule / takeover: 02.07.1638 r.

Description:

Fund. Zygmunt Raczyński, sędzia nakielski, dzierżawca dóbr, za zgodą właścicielki, Urszuli z Krotowskich Sieniawskej. Drewn. kościół zbudowany już na pocz. 1636 r. 23.05.1636 zezwolenie prymasa Jana Wężyka, dwa lata załatwianie formalności w kwestii praw własności do parceli. Otrzymali opiekę nad sanktuarium Matki Boskiej. Posesja składa się z parceli z kościołem i klasztorem, ogrodu i sadu, 2 stawów (nadanych 1654), które potem zamieniono na łąki, lasek-park koło klasztoru (nad. 1711). Od 1828 r. prowadzili miejscową parafię. W 1829 r. urządzono w klasztorze dom emerytów, przeniesiony w 1840 r. do Osiecznej.

Entity at the time of the dissolution

Legal status: samodzielny

Type of independent entity: klasztor

Church dedication: Nawiedzenie NMP

Nationality and ecclesiastical affiliation at the time of dissolution

Country: Prusy (Prusy Książęce, Brandenburgia-Prusy, Królestwo Prus)

Territorial unit: Wielkie Księstwo Poznańskie (od 1848 prow. Poznań)

Historical region: Wielkopolska

Prowincja / Archimandria: Prowincja wielkopolska = Provincia Maioris Poloniae

Archbishopric: gnieźnieńskie i poznańskie

Diocese: gnieźnieńska

Dissolution

Kasaty 1773-1914
    • Kind: zrealizowana
    • Legal basis:
      • Państwo/Prusy/król Fryderyka Wilhelma III: edykt z 30.10.1810 o kasacie wszystkich klasztorów (Edikt über Einziehung sämmtlicher geistlichen Güter in der Monarchie)
      • Państwo/Prusy/król Fryderyk Wilhelm III: tajny rozkaz gabinetowy z 9.08.1816 (Gabinetsordere v. 9. August 1816)
      • Państwo/Prusy/król Fryderyk Wilhelm III: rozkaz gabinetowy z 31.03.1833 (Gabinetsordere v. 31 März 1833)
    • Data urzędowa kasaty: 31.03.1833 r.
    • Date of actual dissolution: 05.09.1841 r.
    • Description:

      kasatę przeprowadził sekretarz regencyjny z Bydgoszczy Schultz, w obecności Thilemanna, dziekana i pleb. nakielskiego. W klasztorze przebywało 8 zakonników, 4 księży i 4 braci. Parafią nadal opiekował się ostatni gwardian, Florentyn Kołaczkowski (zm. 21.11.1842), oraz, jako wikarzy, oo. Marceli Zarzycki i Józef Kozłowski (zm. 1.02.1847 r. jako ostatni z miejscowych zak.). Kościół z klasztorem otrzymała miejscowa parafia, bibliotekę przewieziono do Poznania i włączono do księgozbioru semin. duchownego.

      "w nocy z 24 na 25 kwietnia 1907 roku wybuchł w kościele góreckim pożar. Zniszczenia były wielkie, spłonął bowiem ołtarz główny wraz z cudownym obrazem Matki Bożej; stopiły się organy, popękało sklepienie w prezbiterium, a pozostałe ołtarze również zostały nadpalone. Ocalały jedynie wota w archiwum i na bocznych ołtarzach, monstrancja gotycka z 1680 roku, która to przedstawiała w swej górnej części małą statuetkę Matki Boskiej Góreckiej w postaci stojącej z księżycem pod stopami. Jest to najstarszy, zachowany do dzisiejszych czasów wizerunek Madonny Góreckiej" -  http://www.gorkaklasztorna.com/index.php?page=historia-sanktuarium

Takeover

Map

Location: exact

Geolocation: 53.2703 17.2374 (hide map)

Sources of studies (including bibliography)

  • Grudziński Kajetan, Górka Klasztorna, Wyczawski Hieronim Eugeniusz (red.), Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych, Kalwaria Zebrzydowska, 1985, s. 74-79
  • Wrzeszcz Maria, Górka Klasztorna, Encyklopedia katolicka, t. 5: Fabbri - Górzyński, Lublin, 1989, kol. 1379-1381