Wprowadzono: 04.12.2012 10:27 | Ost. aktualizacja: 31.05.2016 14:43 | Autor opisu: Marek Derwich
-
Kasata zrealizowana
Data faktycznej kasaty: styczeń 1827
Nazwa
Główna miejscowość: Gołańcz
Nazwa inna/e: niem. Gollantsch, ros. Голаньч [pol. Gołanʹcz, ang. Golan'ch]
Lokalizacja
- Polska/[III] Rzeczpospolita Polska, woj. wielkopolskie, pow. wągrowiecki
Stan zachowania
Stan zachowania: brak danych
Zgromadzenie
Nazwa zgromadzenia: Franciszkanie obserwanci (bernardyni)
Inne przyjęte nazwy polskie: franciszkanie obserwanci, bernardyni, franciszkanie
Pełna polska nazwa zgromadzenia: Bracia mniejsi franciszkanie; Zakon Braci Mniejszych Bernardynów;
Pełna łacińska nazwa zgromadzenia: Ordo Fratrum Minorum de Observantia; Ordo Fratrum Minorum Bernardinarum
Skrócona nazwa łacińska: OFMObs; OFMBern
Obrządek: rzymskokatolicki (katolicki)
Typ zgromadzenia: Czynne
Rodzaj zgromadzenia: męskie, habitowe, mendykanckie
Początki
Fund. Marcin Smogulecki, przy mur. kościele Imienia NMP fund. w 1652 r. przez jego ojca, starostę nakielskiego i właśc. Gołańczy - Albrechta Smogulskiego. Już w 1695 r. wybudował tymczasowe pomieszczenie dla zakonników. Fundację opóźnił protest miejscowego proboszcza, Jana Broniewskiego (równocześnie kanonika kolegiaty św. marii Magdaleny w Poznaniu).
W klasztorze przebywało na ogół 12-14 zakonników, w większości księża; nie miał większego znaczenia. 1704-1706 zbudowano klasztor w stanie surowym, w l. 30. ukończono klasztor i kościół.
Placówka w chwili kasaty
Status prawny: samodzielny
Charakter domu samodzielnego: klasztor
Wezwanie kościoła: Najśw. Imię Maryi
Przynależność państwowa i kościelna w chwili kasaty
Państwo: Prusy (Prusy Książęce, Brandenburgia-Prusy, Królestwo Prus)
Kraina historyczna: Wielkopolska
Prowincja / Archimandria: Prowincja wielkopolska = Provincia Maioris Poloniae
Arcybiskupstwo: gnieźnieńskie i poznańskie
Diecezja: gnieźnieńska
Kasata
-
- Rodzaj: zrealizowana
- Podstawa prawna:
- Państwo/Prusy/król Fryderyka Wilhelma III: edykt z 30.10.1810 o kasacie wszystkich klasztorów (Edikt über Einziehung sämmtlicher geistlichen Güter in der Monarchie)
- Państwo/Prusy/król Fryderyk Wilhelm III: tajny rozkaz gabinetowy z 9.08.1816 (Gabinetsordere v. 9. August 1816)
- Data faktycznej kasaty: styczeń 1827
- Opis:
po śmierci gwardiana Ewarysta Walińskiego. Ostatnich trzech braci przeniesiono do innych klasztorów w WKP. W 1828 r. kościół zamieniono na zbór protestancki; w 1945 r. przywrócono katolikom.
Mapa
Lokalizacja: dokładna
Geolokalizacja: 52.9452 17.3025 (zwiń mapę)
Źródła opracowań (w tym bibliografia)
- Wrzeszcz Maria, Gołańcz, Encyklopedia katolicka, t. 5: Fabbri - Górzyński, Lublin, 1989, kol. 1267
- Murawiec Wiesław, Gołańcz, Wyczawski Hieronim Eugeniusz (red.), Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych, Kalwaria Zebrzydowska, 1985, s. 66-70